Samsun'da avukat katibi olarak çal??an bir çocuk babas? 28 ya??ndaki Ra?it Batur'un hayat?, geçti?imiz May?s ay?nda geçirdi?i Kovid enfeksiyonunun ard?ndan tamamen de?i?ti. Basit bir nefes darl??? ile ba?layan ?ikayetleri ba?ta Kovid etkisi san?ld?, uzun bir süre do?ru te?hisi alamad?. Üzerine bir de zatürre geçiren Batur, bir türlü geçmeyen nefes darl??? ve halsizlik ile aylar sonra tekrar doktora ba?vurunca, çekilen tomografisinde akci?er damarlar?nda "emboli"(p?ht?) oldu?u dü?ünüldü. Kovid'den kaynakland??? zannedilen p?ht?lar?n ameliyat ile acilen ç?kar?lmas? gerekiyordu. Çünkü p?ht? atarsa aniden ya?am?n? yitirebilirdi.

Batur, "pulmoner endarterektomi" ad? verilen bu ameliyat?, Türkiye'de en çok yapan merkez olan ?stanbul'daki Marmara Üniversitesi T?p Fakültesi E?itim ve Ara?t?rma Hastanesi'ne sevk edildi. Geçti?imiz ay hem Gö?üs Cerrahisi hem de Kalp Damar Cerrahisi ekipleri taraf?ndan acilen ameliyata al?nd???nda, as?l gerçek ameliyat masas?nda ortaya ç?kt?: dünyada da çok nadiren görülen ve zaman?nda do?ru te?hisi konulabilen bir tümör nedeniyle akci?er damarlar?n?n neredeyse tamamen t?kand??? anla??ld?. "Pulmoner arter sarkomu" ad? verilen bu hastal?k nedeniyle, akci?er damarlar? yüzde 90 t?kanm??, tümör, kalp kapa??na kadar ula?m??t?.

"KOV?D GEÇ?RMESEYD? TE?H?S? GE?CK?RD?"

Marmara Üniversitesi T?p Fakültesi E?itim ve Ara?t?rma Hastanesi Gö?üs Cerrahisi Anabilim Dal? Ba?kan? Prof. Dr. Bedrettin Y?ld?zeli, "Hastam?z Kovid geçirdikten sonra geçmeyen nefes darl??? ?ikayetiyle bir tomografi çektiriyor ve pulmoner damarlar?ndaki p?ht? sebebiyle bize ba?vuruyor. Kovid döneminde 'pulmoner emboli' dedi?imiz akci?er damarlar?nda p?ht?, çok s?k görülen bir durum oldu. Kovid-19'un kendine özgü sebeplerinden dolay?, bütün vücuttaki damarlar etkileniyor. Hastam?zda da bu dü?ünülmü? ba?ta. Oysa biz ameliyatta gördük ki bu p?ht? de?il, 'pulmoner arter sarkomu' ad?n? verdi?imiz, akci?er damarlar?n?n bir tümörü. Hem akci?er damarlar?n? tutmu?, hem de kalp kapa??nda bir problem yaratm??t?. Hastam?z?n hem kalp kapa??n? (onararak) de?i?tirdik, hem de damarlar?n? temizledik. ?u an onkoloji tedavisi alacak. Burada önemli olan, Kovid-19 geçirmemi? olsayd? bu hasta muhtemelen bize de müracaat etmeyecekti. Kovid'e ba?l? bir akci?er ambolisi zannedildi ama alt?ndan tümör ç?kt?" dedi.

"?LERLED???NDE KALP YETMEZL??? HATTA AN? ÖLÜME YOL AÇAB?L?YOR"

Geçmeyen nefes darl??? ya da gö?üs a?r?s? ?ikayetlerinde mutlaka bu konuda uzman doktorlara müracaat edilmesi gerekti?ini vurgulayan Prof. Dr. Y?ld?zeli, "Kovid'e ba?l? olsa da olmasa da, ba?ka hastal?klar?n da ç?kabilece?i unutulmamal?" dedi. Batur'un Kovid geçirmi? olmas?n?n, ?ans eseri te?his almas?n? h?zland?rd???na da i?aret eden Prof. Dr. Y?ld?zeli, çok nadir görülen ve genellikle sinsice ilerleyen pulmoner arter sarkomunun ani ölümlere de yol açabildi?ini söyleyerek ?u bilgileri verdi: "Bu hastal?k ilerledikçe sa? kalp yetmezli?i yapacak ve hasta bize bir gün, aniden bay?lma ile gelecekti. Biz o zaman da yine ara?t?rma yapacakt?k ve yine bu hastal??? bulacakt?k. Ama o dönemde hasta aniden vefat edebilirdi, böyle bir riski var. Akci?er damar? tümörü çok nadir görülüyor. Dünyada da 200'den fazla vaka yok. Bu nedenle bu hastal???n en büyük problemi, do?ru tan? konmas?. Bu da ancak ameliyatla mümkün oluyor. Tan? konulduktan sonra endarterektomi ad?n? verdi?imiz ameliyatla hastalar?n sa? kal?m? art?yor, ameliyattan sonra kemoterapi al?yorlar. Tabii ki hastalar?n uzun dönem takipleri de çok önemli."

"?K?S? B?R ARADA ZOR B?R AMEL?YAT OLARAK L?TERATÜRE G?RECEK"

Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Dal?'ndan Prof. Dr. Koray Ak ise "Tümörün hem damar? tutmas?, hem de kapaktan kaynaklanmas? nedeniyle tümörü ç?kard?ktan sonra tabii kalp kapa??na bir müdahale yapmak gerekiyordu. Ozaki yöntemi ad? verilen bir prosedürle hastan?n kendi kalp zar?ndan bir kapak yapma yöntemini seçtik. Biz normalde bu yöntemi, kalp ameliyat? yapt???m?z hastalarda, çocukluk dönemi kalp hastalar?n?n cerrahisinde de kullan?yoruz. Ama aort kapak için uygulan?r Ozaki prosedürü. Bu hastam?zda 'pulmoner kapak için' Ozaki yöntemini kulland?k. Zannediyorum dünya literatüründe de çok nadiren yap?lan bir i?lem. Ama hem akci?er damarlar?nda tümör olmas? ve ona müdahale edilirken e?zamanl? olarak Ozaki ameliyat?, bir ilk. Bu ba?ar?y? dünya literatürüne kazand?rmak için de makale haline dönü?türüyoruz. 7-8 saat süren oldukça uzun ve zor bir ameliyat oldu" dedi.

"AZ KALSIN YANLI? TEDAV? GÖRECEKT?M"

Ameliyat?n ard?ndan birkaç hafta önce taburcu olan ve onkoloji tedavisine yönlendirilen Ra?it Batur ise "Bir gö?üs a?r?s? ile geldim, alt?ndan neler ç?kt?ö diyerek ya?ad?klar?n? ?öyle özetledi: "Kovid geçirdim 19 May?s'ta. Gö?üs a?r?m devam etti. Sonra zatürre'ye döndü. Zatürrenin sonunda gene gö?üs a?r?m devam etti. Samsun'daki doktorum Bedrettin (Y?ld?zeli) Bey ile ileti?ime geçerek KTEPH (Kronik Tromboembolik Pulmoner Hipertansiyon, akci?er damarlar?n?n t?kanmas?na ba?l? olarak geli?en akci?er tansiyonu) te?hisi koydu. KTEPH te?hisinden sonra direkt ?stanbul'a randevu al?p geldim. Nefes darl???m, yürüyememe zorlu?um da vard?. Zaten Kovid'e ba?lad?k hep. Ben çok ?a??rd?m, yani bir gö?üs a?r?s? ile geldik, neler neler çektik. Akci?er damarlar?m yüzde 90 t?kal?ym??. 'seni acilen ameliyata almam?z laz?m p?ht? atarsa ölüm tehlikesi var' dediler direkt. Ba?ta kuvvetli bir kan suland?r?c? verip tedaviyi öyle yapacaklard? Samsun'da. Allahtan Bedrettin Hoca ile irtibata geçtiler ve hemen ameliyat edildim. ?imdi kemoterapi ve ???n tedavisine ba?layaca??z."