Anayasa Mahkemesi (AYM) Ba?kan? Zühtü Arslan, Yüksek Mahkeme kararlar?n?n uygulanmamas?n?n Anayasa'y? tamamen anlams?z ve i?levsiz hale getirebilece?ini belirtti.

Anayasa Mahkemesi üyeli?ine seçilen ?rfan Fidan için AYM Yüce Divan Salonu'nda yemin töreni düzenlendi.

Törene, Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an, TBMM Ba?kan? Mustafa ?entop, Cumhurba?kan? Yard?mc?s? Fuat Oktay, Yarg?tay Ba?kan? Mehmet Akarca, Adalet Bakan? Abdulhamit Gül, Yarg?tay Cumhuriyet Ba?savc?s? Bekir ?ahin, Yüksek Seçim Kurulu Ba?kan? Muharrem Akkaya, Türkiye Barolar Birli?i Ba?kan? Metin Feyzio?lu, TBMM Anayasa Komisyonu Ba?kan? ve AK Parti Yozgat Milletvekili Bekir Bozda?, Cumhurba?kanl??? ?leti?im Ba?kan? Fahrettin Altun, yüksek yarg? üyeleri ve çok say?da davetli kat?ld?.

Anayasa Mahkemesi Ba?kan? Zühtü Arslan, ba?kanvekilleri ve yeni üye ?rfan Fidan, konuklar? kap?da kar??lad?.

Törende konu?an AYM Ba?kan? Arslan, Fidan'? tebrik etti. Devlet yetkisini kullananlar?n Anayasa'y? koruyacaklar?na dair milletin huzurunda söz vererek görevlerine ba?lad?klar?n? an?msatan Arslan, Anayasa'n?n ruhunu ve kimli?ini olu?turan ortak de?erlerin bulundu?una dikkati çekti. Zühtü Arslan, bu de?erlerden birinin de ?stiklal Mar?? oldu?unu vurgulad?.

?stiklal Mar??'n?n kabulünün 100'üncü y?l dönümü oldu?unu an?msatan Arslan, "?stiklal Mar??m?z bu birle?tirici ve bir araya getirici fonksiyonunu k?sa bir süre önce Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda da icra etmi?tir. Meclis'te grubu bulunan tüm partilerden milletvekillerinin ortak önergesiyle içinde bulundu?umuz 2021 y?l?, ?stiklal Mar?? Y?l? olarak kabul edilmi?tir." diye konu?tu.

?stiklal Mar??'n?n Anayasa'yla güvence alt?na al?nd???n?, mar??n toplumu birle?tiren bir sembol oldu?unun vurguland???n? kaydeden Arslan, "?stiklal Mar?? ad? üstünde bir ba??ms?zl?k manifestosudur. Bu manifestonun ?iar? ise hiç ku?kusuz hürriyettir." dedi.

?stiklal Mar??'nda geçen, "Ben ezelden beridir hür ya?ad?m, hür ya?ar?m." sözlerini mar??n özü olarak niteleyen Arslan, "'Ben ezelden beridir hür ya?ad?m hür ya?ar?m' diye ba?layan üçüncü dörtlük, kanaatimce ?stiklal Mar??'n?n özünü olu?turmaktad?r. 'Hür ya?ad?m, hür ya?ar?m' sözü ayn? zamanda Anayasa'n?n da fikri özeti gibidir. Bu ba?lamda ?stiklal Mar??'n?n temel kavramlar?ndan biri olan hürriyetin birey toplum ve devlete dönük üç anayasal boyutunun oldu?u söylenebilir." ifadelerini kulland?.

Bireysel aç?dan hürriyet kavram?n?n temel hak ve hürriyetlere sahip olmay? ifade etti?ini vurgulayan Arslan, Anayasa'n?n temel amac?n?n fertlerin do?u?tan sahip oldu?u bu hak ve hürriyetleri güvence alt?na almak oldu?unu bildirdi.

Toplumsal aç?dan hürriyet kavram?na da de?inen Arslan, Türk milletinin en son 15 Temmuz direni?iyle hürriyetine ve istiklaline can? pahas?na sahip ç?kt???n? kaydetti.

Arslan, "1921 Te?kilat-? Esasiye Kanunu'ndan bu yana tüm anayasalar?m?zda egemenli?in kay?ts?z ?arts?z millete ait oldu?u de?i?mez bir ilke olarak yer alm??t?r. Mevcut Anayasa'n?n Egemenlik kenar ba?l?kl? 6. maddesi uyar?nca da 'Türk milleti egemenli?ini Anayasa'n?n koydu?u esaslara göre yetkili organlar? eliyle kullan?r." diye konu?tu.

"Anayasa'ya sadakat, ayn? zamanda ?stiklal Mar??'na vefan?n ve onun ruhuna ba?l?l???n da zorunlu bir sonucudur"

Anayasa'n?n, ?stiklal Mar??'nda ifadesini bulan "milletin hürriyetinin, hakimiyetinin ve istiklalinin sembolü" oldu?unu belirten Arslan, ?öyle devam etti:

"Anayasa hükümleri yasama, yürütme ve yarg? organlar?n?, idare makamlar?n?, gerçek ve tüzel ki?ileri ba?layan üstün hukuk kurallar?d?r. Öte yandan hukukun üstünlü?ü, ?stiklal Mar??'n?n temel de?erlerinden olan milletin varl???, birli?i ve istiklalini sa?laman?n da gere?idir. Nitekim ?stiklal Mar??m?z?n ?airi, As?m'a ?öyle seslenir; 'Ver bütün kudreti kanuna ki vahdet yürüsün. Yoksa millet de?il ancak da??n?k bir sürüsün.' Dolay?s?yla tüm anayasal ve yasal kurumlar?n ortak sorumlulu?u olan hukukun üstünlü?üne sayg? ve bunun gere?i olan Anayasa'ya sadakat, ayn? zamanda ?stiklal Mar??'na vefan?n ve onun ruhuna ba?l?l???n da zorunlu bir sonucudur."

Anayasa'ya göre egemenli?i kullanan yetkili organlardan birinin de Anayasa Mahkemesi oldu?una i?aret eden Arslan, 23 Eylül 2012'den itibaren hayata geçen bireysel ba?vuruyla birlikte anayasa yarg?s?nda yeni bir döneme girildi?ini söyledi.

Arslan, bireysel ba?vuruyu, Cumhurba?kan? Erdo?an'?n çabas?, milletin iradesiyle "hukuk sisteminde gerçekle?tirilen önemli bir reform ve kazan?m" olarak nitelendirdi.

Bireysel ba?vurunun Türkiye'de ba?ar?l? ?ekilde uyguland???na dikkati çeken Arslan, son dört y?ld?r Anayasa Mahkemesine y?ll?k bazda ortalama 40 bin bireysel ba?vuru yap?ld???n?, Avrupa'daki Anayasa Mahkemelerinin kabul etti?i ba?vuru say?s?yla kar??la?t?r?lamayacak kadar fazla ba?vurunun al?nd???n? aktard?.

Arslan, ?u andaki derdest ba?vuru say?s?n?n yakla??k 40 bin oldu?unu, mahkemenin son dört y?lda yap?lan müracaat kadar ba?vuruyu sonuçland?rd???n? bildirdi.

Anayasa Mahkemesinin geçen y?l Kovid-19 salg?n?na ra?men 45 bin bireysel ba?vuruyu karara ba?lad???n?, böylece gelen ba?vuruyu kar??lama oran?n?n yüzde 112'ye yükseldi?ini anlatt?.

"Kanundan ve bireysel ba?vurunun do?as?ndan kaynaklanan bir zorunluluktur"

Arslan, Anayasa Mahkemesinin, bireysel ba?vuruya konu temel hak ve hürriyetlere ili?kin içtihat hukukunu da her geçen gün geli?tirdi?ini belirtti.

Yüksek Mahkemenin kararlar?yla, anayasal haklar ve hukukun üstünlü?ü temelindeki standartlar?, anayasa koyucunun amac? do?rultusunda ve vatanda?lar?n hak etti?i ?ekilde yükseltti?ini dile getiren Arslan, konu?mas?n? ?öyle sürdürdü:

"Anayasa Mahkemesi ihlal tespit etti?inde ihlalin ve sonuçlar?n?n ortadan kald?r?lmas? için yap?lmas? gerekenlere hükmetmektedir, daha aç?k ifadeyle hükmetmek zorundad?r. Çünkü Anayasa ve kanun bireysel ba?vurular? inceleme yetkisini Anayasa Mahkemesine verdi?inden burada ihlalin nas?l giderilece?inin de belirleme zorunlulu?u ortaya ç?kmaktad?r. Kanunun aç?k hükmü, Anayasa Mahkemesinin ihlal tespit etti?inde, ihlalin ve sonuçlar?n?n ortadan kald?r?lmas? için yap?lmas? gerekenlere de hükmetmesini gerekli k?lmaktad?r. Dolay?s?yla bu bir tercih, takdir meselesi olmay?p kanundan ve bireysel ba?vurunun do?as?ndan kaynaklanan bir zorunluluktur. Anayasa Mahkemesi ihlal kararlar?n? ihlalin kayna??na göre ilgili kurum ve kurulu?lara göndermektedir. Bu a?amada ilgili kurumlara dü?en ihlali ortadan kald?rmak ve benzeri ihlallerin önlenmesini sa?lamak için gerekenleri yapmakt?r.

Bu kapsamda kural olarak mümkün oldu?unca durumun eski hale getirilmesi, ba?ka bir ifadeyle ihlalden önceki duruma dönülmesi sa?lanmal?d?r. Öte yandan Anayasa'n?n ve kanunun aç?k hükümleri kar??s?nda idari ve yarg?sal makamlar Anayasa Mahkemesi kararlar?n? uygulamakla yükümlüdür. Bu mutlak yükümlülük esasen Anayasa'n?n öngördü?ü hukuk düzeninin ve hukuk devleti olman?n bir gere?idir. Anayasa Mahkemesi kararlar?n?n ba?lay?c?l??? ve buna ba?l? olarak uygulanma zorunlulu?u anayasal hak ve özgürlüklerin korunmas?n?n da bir güvencesidir. Bireysel ba?vuru kurumunun etkili olabilmesi verilen ihlal kararlar?n?n gecikmeksizin yerine getirilmesine ba?l?d?r. Anayasa Mahkemesi kararlar?n?n uygulanmamas? Anayasa'y? tamamen anlams?z ve i?levsiz hale getirebilir. Anayasan?n anlams?z hale geldi?i, bireylerin ve toplumun hukuka ve devlete olan güveninin sars?ld??? yerde ise bizleri bir arada tutan de?erleri koruma imkan? kalmayacakt?r."

Ba?kan Zühtü Arslan'?n konu?mas?n?n ard?ndan yemin törenine geçildi. Öz geçmi?i okunan yeni üye Fidan yemin etti. ?rfan Fidan'a kisvesi Arslan taraf?ndan giydirildi.

Kovid-19 önlemleri kapsam?nda maske takan davetliler, sosyal mesafe kural? çerçevesinde belirlenen yerlerden töreni izledi.